Kazakistan’da çok sağlam etno-rock grupları var. Onlardan birinin video klibi.
Қазақстанда беделді (мықты) этно-рок топтар бар. Олардың бірінің бейнеклипі.
Çingiz Aytmatov’un baba ve annesi.
Törekul Aytmatov ve Naima Aytmatova (Kazan Tatarı)
Küçük Çingiz solda; sağda kardeşi İlgiz.
1934; bu fotoğraftan 4 yıl sonra Törekul infaz edildi.
Kazakistan’da Sovyet döneminde yaşanan ve milyonlarca Kazak’ın hayatını kaybetmesine neden olan açlık felaketi ile ilgili “Kaç-Senin Düşmanın Kim?” isimli film 1 Aralık’ta vizyona girecek.
1920’da Moskova’ya giden TBMM Hükümeti heyeti “aç kalınca” devreye Kazan Türk-Tatarları girmiş; 1989’da Tianenmen Olayları sırasında Sefaret gıda sorunu yaşayınca da Uygur Türkleri.
Bilal Şimşir, Bizim Diplomatlar
Türk-Tatar bilim insanı Prof.Nadir Devlet yaşamını yitirdi.İlminin yanısıra, soyadı gibi devlet terbiyesine sahipti.Kazan’da Sadri Maksudi heykeli dikilmesinde fikirlerinden yararlanmıştık.Tatarların onun için “bizim devletimiz var” dediklerini duymuştum çok.Allah rahmet eylesin.
“Rusya’nın Ruhu-Efsane ile Gerçek Arasında” kitabım çıktı.Yayınevim henüz duyurmadığından paylaşmayacaktım ama instagrama “story” attım dayanamayıp. Vefalı Tatarlardan korkulur, anında görüp haber yapmışlar. Vesile olsun, duyurmuş olayım.
@otukennesriyat
Kazakistan’ın nüfusu bugün Ulatau, Türkistan, Jetisu, Akmola ve Atırau’da doğan 3’ü oğlan 2 kız bebekle birlikte 20 milyonu geçti.
Kazaklar’ın oranı;
1897’de %82
1959’da %30
1989’da %39.69 idi.
Şimdi bu oran da yeniden %70’i aştı.
Kazakhstan’s rescuers pull alive woman from ruins in Gaziantep
During search and rescue operations in the Turkish city of Gaziantep Kazakhstan’s rescuers managed to locate an alive but injured woman and, together with local rescuers, Kazakh Ministry of Emergency Situations said.
Garip iş bu internet. Bu fotoğrafları 2017 yılında Bolgar’da çekmiştim. Yeni bir şeyler çekemeyince müflis tüccar eski defterleri karıştır hesabı yeniden paylaştım instagramda. Fotoğrafdaki hanım mesaj attı,orijinallerini istedi; eşinin evlenme teklif ettiği günde/anda çekmişim.
1960 yılındaki nüfus sayımına göre Kıbrıs'ın %77'si Rum, %18'i Türk'tü ve Türkler adanın çeşitli yerlerinde dağınıktı. Eğer bunun tam tersi, yani Rumlar %18, Türkler %77 olsaydı, Rumların adanın 3'te 1'ine hakim bağımsız bir devlet sahibi olmasını adil bulur muydunuz?
Mayıs ayında Kazakistan’da yapılan kamuoyu araştırmasının sonuçları
1) Kazakistan dış politikada hangi yönelimde olmalı — Çoğunluk kendi yolunu izlemeli demiş ancak Türkiye yabancı ülkeler arasında 1. sırada
2) Yabancı liderlere bakış, Türk Cumhurbaşkanı açık ara 1. sırada
1) Allah rahmet eylesin, İskeçe Müftüsü Ahmet Mete vefat etmiş. Çok üzüldüm. Batı Trakya Türk Azınlığının tüm Türk diplomatlarının gönlünde ayrı yeri vardır ama benim gibi bir şekilde Yunanistan’da çalışmış ve azınlık konularına bulaşmışlar için ise kalpte bir sızıdır.
1) Bu olayın şahidi olarak katkımı sunayım:) Aslında Sefir Bey telefon açmamış, Büyükelçilik Müsteşarı olarak ben Yakutların talebini iletmek için Yaycı Amiral’in yanına gitmiştim. O da eksik olmasın Anıtkabir Komutanlığı ile temas kurmuş/ricanın karşılanmasına yardımcı olmuştu.
Kazakistan, tarihine sahip çıkıyor. Bu yıl Kazak-Türk milliyetçisi Alaş Orda liderleri için başkentte heykel dikilmişti. Şimdi de Qazaqstan tv kanalında Ahmet Baytursunulı ile ilgili dizi yayınlanacak. Baytursunoğlu, 1938’de Sovyet rejimince şehit edilen aydınlardan biri oldu.
1)Türk halklarının dilleriyle ilgili kabaca 2 uç sav var:
-Konuya ilgisi olup bilgisi olmayanların Adriyatikten Çin Seddi’ne Türkçe konuşarak gidilebileceğine inanmaları
-Konuya önyargıyla yaklaşıp emek vermeyen/ilgi göstermeyenlerin Türk dillerinin hepten farklı olduğu iddiaları
General Frunze liderliğindeki Bolşeviklerin Ağustos-Eylül 1920’daki yoğun bombardımanından sonra Buhara.
Heavily destroyed Bukhara after massive artillery fire in August-September 1920 by the Bolsheviks under the leadership of General Frunze.
Denk geldi rahmetli Elçibey’in Bakü Üniversitesi Şarkiyat Fakültesi Arap Bölümü mezunu olduğunu;doktorasını Mısır’daki Türk Tolunoğulları Devleti üzerine verdiğini; 2 yıl Mısır’da tercüman olarak çalıştığını; Bakü’de Afrika ve Asya Tarihi Bölümünde hocalık yaptığını hatırlatayım.
“Әрбір түркінің екі отаны бар: біріншісі - өз отаны, екіншісі - Түркия” деп кеткен қазақ әрі Түркістан зиялысы Мұстафа Шоқайды құрметпен еске аламыз.
Her dış Türk'ün iki vatanı vardır; birincisi kendi anavatanı, ikincisi Türkiye'dir diyen Kazak/Türkistan aydını Çokay’ı anıyoruz.
Orta Asya Türk Cumhuriyetleri 101
- Uluslararası ilişkilerin birer öznesi olan bu ülkeler romantik değil realisttirler.Romantizmi gerekli gördüklerinde ve gerektiği kadar kullanırlar.
- Her birinin coğrafi konum,iç dengeler,jeopolitik gerçeklerden kaynaklanan öncelikleri vardır.
Bir öğretmen çocuğu olarak Cumhuriyetin ilkokulunda, Anadolu Lisesinde, başka şartlarda hayalini bile kuramayacağım Boğaziçi Üniversitesi’nde, Siyasal’da okudum. 23 yıldır Hariciyesindeyim. Kişisel hikayem bakımından da sunduğun fırsat eşitliğinden ötürü teşekkürler Cumhuriyet.
Bir süredir bekliyordum haberi ama yine de günün hoş sürprizi oldu benim için. Baba kütüphanesi yadigarı
@otukennesriyat
’a ve editörüm
@ayscalik
’a çok teşekkürler. Umarım Orta Asya’ya/Türkistan’a ve Özbekistan’a ilgi duyanlara ulaşır; okuyanı çok olur.
1) Aralık ayı Kazakistan için üç yıldönümünden dolayı önemli;
İlki, Alaş Orda Muhtariyetinin milli Kazak aydınlarınca Orenburg’da 5-13 Aralık’ta yapılan Kongre sonucunda ilan edilmesi. 1917-1920 yıllarında Bolşevikler tarafından yıkılana kadar hüküm sürdü.
Nasıl bir hayal gücü ya da nasıl bir anlama özrüdür bu? İzahı zor.
1) Özbekistan’ın resmî dili 1989 ve yenilenen 1995 tarihli resmî dil kanununun ilk maddesine göre zaten Özbekçe.
Yeni görev Nur-Sultan (Kazakistan) 1. Müsteşarlığı.Türk dünyasına devam.20 yılda Latin alfabesi kullanılan yerde vazife nasip olmadı,🇰🇿’ın Latin’e tedricen geçişiyle bu gerçekleşecek gibi🙄
Бірінші кеңесші ретінде Қазақстанға тағайындалдым.
Назначен в Казахстан первым советником.
Muhlise Bubi; İslam dünyasındaki ilk kadın kadı (Kazan Türk-Tatarı). 1917 yılında Orenburg Müftülüğünde (Rusya Müslümanları Merkezi Dini İdaresi) kadı olarak seçildi. Bu görevde 3 dönem daha bulundu. Rejim karşıtı güçlerle işbirliği suçlamasıyla tutuklandı; 38’de kurşuna dizildi.
Bir kısım marjinalin, benim de mezunu olduğum ve bundan gurur duyduğum Boğaziçi’nin adını kullanarak böyle bir açıklama yapma hakkı yok. Bireysel olarak istediğiniz gibi saçmalayabilirsiniz ama okulun adını istismar edemezsiniz.
3 - “Şunu unuttunuz ki Ermenilerin imha edilmesi bütün Türkiye’nin yıkımı demektir.” 1915 Ermeni Soykırımı’nın 106’ıncı yıl dönümünde Ermeni halkının acısını paylaşıyor, onurlu direnişlerini saygıyla selamlıyoruz.
#ArmenianGenocide
1992 yılında henüz 15-16 yaşındayken Konya’da babamla Karabağ’ın işgalini telin yürüyüşüne katıldığımızı; Peder Bey’in yol kenarında aval aval bizlere bakanlara “bu Türk’ün davasıdır, ne bakıyorsunuz, gelsenize” diye kızdığını hatırlarım. Umarım o bakışlar bugün kalmamıştır.
Türk dünyası ressamlarından
1) Emir Timur’un Toktamışla Savaşı, Nodir Bobomuradov, 2020
2) Urgenç’te ticaret, Azat Muradov, 2019
3) Altın Orda Şamanı, Timur Dayirbaev, 2020
4) Altın Şanırak, Elena Tyo, 2019
Berlin Türk Şehitliğinde medfun Kazak siyaset ve bilim insanı Mustafa Çokay’ın sözünü ölüm yıldönümünde hatırlayalım:
“Her Türk'ün iki vatanı vardır: Birincisi kendi doğduğu topraklar, ikincisi Türkiye'dir.”
1) Ukraina” kelimesinin tam tercümesi “sınır bölgesi” ya da “sınır ülkesi”dir.
Eski Slavca’da “kenar, uç” anlamına gelen “kray” kelimesinden türetilmiştir. Krayın kelimesinin etimolojik kökeni ise “kesmek (кроить/ kroit)” filliyle bağlantılıdır.
1)Yaşlılık alameti herhalde;bir hikaye anlatayım:Kırgızistan’daki Oflular.
İlk dış görevim Kırgızistan’da 2004 yazında ülkenin güneyindeki Oş şehrine gitmiştim. Coğrafi olarak Fergana Vadisi’nde yer alan bölgeyi gezdikten sonra canımız çay çekti bir Türk cafesine oturduk.
Rus-Ukrain ayrımına dair bilgi seli
1) Kiev Rus Devleti’ni, her iki halk da tarihlerinin başlangıç noktası kabul ediyorlar. Bunu iki milletin ortaklığının bir göstergesi olarak telakki edenler olduğu gibi, yek diğerini dışlayarak bu tarihsel mirasa sahip çıkanlar da mevcut.
Kazak arama-kurtarma ekipleri Gaziantep’te 3 vatandaşımızı daha enkaz altından kurtardı.
3 more saved by the Kazakh search and rescue team in Gaziantep.
Казахстанские спасатели вытащили из под обломков дома в Газиантепе троих человек, сообщили в МЧС РК.
Kazakhstan’s rescuers pull alive woman from ruins in Gaziantep
During search and rescue operations in the Turkish city of Gaziantep Kazakhstan’s rescuers managed to locate an alive but injured woman and, together with local rescuers, Kazakh Ministry of Emergency Situations said.
Cumhuriyetimizin 100. yıldönümüne hediye olarak Kazak Devletinin yaptırdığı Atatürk anıtı bugün Almatı’da açıldı.
Бүгін Алматыда республикамыздың 100 жылдығына Қазақстанның тартуы ретінде Ататүрік ескерткіші ашылды.
1) Sovyet rejimi 1937-38’de milli Kazak aydınlarını ortadan kaldırdıktan sonra, cebri kollektivleştirme/kolhoz ve sovhoz kurma uygulamasıyla Kazakistan’da 1,3 milyonu Kazak olmak üzere 1,5 milyon insan yaşamını yitirmesine neden oldu.
Ancak Kazaklar’ın çilesi bitmedi.
Özbek milli marşı başlangıcı:
“Bağrı geniş Özbek’in gitmez imanı,
Hür, genç evlatlar sana güçlü kanat!
(Bag‘ri keng o‘zbekning o‘chmas iymoni, Erkin, yosh avlodlar senga zo‘r qanot!)”
Sovyet döneminde ise:
“Assalom Rus xalqi,büyük og’amiz (Selam Rus halkı, büyük ağabeyimiz)”
“Beni bir gün sokakta vuracaklar. Alnımdan kan akarak yere serileceğim, Yatakta ölmek nasip olmayacak. Ziyanı yok, varsın vursunlar. Vatan benim ölümümle bir şey kaybedecek değildir. Bir Talat gider, bin Talat yetişir!”
Paşa, şehit edildiğinde benim şimdiki yaşımda daha 46 imiş.
1) “Altay’dan Anadolu”ya belgeselinin Astana’daki ilk gösterimindeyiz.
Film, 1952-1954 yıllarında Doğu Türkistan’ı terk etmek zorunda kalıp Pakistan, Hindistan ve Keşmir’e giden Kazak kardeşlerimizin Türkiye’ye göç etmesini anlatıyor.
1) Bakanlığa yeni intisap ettiğimde Orta Asya Dairesinde görevli genç bir diplomat olarak 2001’de Türk Dili Konuşan Ülkeler Devlet Başkanları 7. Zirvesi hazırlıklarında görev almıştım.
It seems we need another quick fact check on
#Karabakh
:
-The fighting is ongoing in the occupied territories of Azerbaijan.
-Not a single shot has been fired at
#Armenia
.
-Armenia’s army is inside
#Azerbaijan
.
-Armenia fires missiles at Azerbaijani urban areas.
85 yıl önce bugün Kazak milli bağımsızlık hareketi Alaş Orda’nın kurucularından Alihan Bökeyhan SSCB döneminde şehit edildi.
Son fotoğraf hapishaneden.
1) Özbekler ilk kez Taşkent’te radyo dinliyor (1936)
2) Pedohoji öğrencisi Özbek işçiye okuma öğretiyor (1931)
3) Yakutistanlı şaman (1929)
4) Sınır muhafızları, Tanrı Dağları (1938)
“Қазақстанда Қазақша сөйлейік”
“Kazakistan’da Kazakça konuşalım”
Sosyal medyada Kazakları en azından kendi aralarında Kazakça konuşmaya davet eden videolardan biri. Kazakça konuşmayan kız “mankurt” olmakla itham edilince bozuluyor.
1) Hakas (çok basitçe Kırgız’ın Müslüman olmayanı- RF içindeki Hakasya’da yaşıyorlar) Türkü, Kazan Üniversitesinde Şarkiyatçı Nikolay Katanov’un kütüphanesinin bir bölümünü Osmanlı Türk Devleti 1914’te satın aldı.
Kazak milli aydınlarından Ahmet Baytursunoğlu’nun doğumunun 150. yıldönümüne ithafen Kazakistan’ın başkentinde caddede bir afiş.
1938’de Almatı’da kurşuna dizilerek şehit edildi.
President Tokayev:“I have a dream to build a Presidential Library that would work 24 hours a day.I saw such a library in Ankara.Visitors to this library get the chance to explore both fiction&special literature published all over the world.I think we can build such a library”
Kazakistan Meclisi’nde Ulusal Ekonomi Bakanı Kazakça sorulan sorulara Rusça yanıt verince eleştirildi.
Қазақстан Мәжілісінде Ұлттық экономика министрі қазақ тілінде қойылған сұраққа орысша жауап бергені үшін сынға қалды.
Kırgız Cumhurbaşkanı, Kazan’daki “Gelecek Oyunları” etkinliğinin açılışında son Rusça “daha güçlü olan kazansın” sözü dışında Kırgızca konuşmuş, tercüme de yok gibi ama.
Lozan 59. madde “Greece recognises her obligation to make reparation for the damage caused in Anatolia by the acts of the Greek army or administration which were contrary to the laws of war.”
Kimin yakıp yaktığı, savaş suçu işlediği Antlaşma ile sabittir. Gerisi laf-ı güzaf.
Afganistan’daki temel sorunlardan biri Afganlığın bir üst milli kimlik olarak yerleşememesi ve alt etnik kimliklerin güçlü etkisi.
Önermenin içeriğinden bağımsız aynı cümlede nasıl “Afgan kadını” denilebilir ama “Türk kadını” yazılamaz “Türkiyeli kadın” terimi tercih edilir?
Bunu açıkça söylemek bile insanın içini parçalıyor ama Türkiye kadınlarının Afgan kadınlarına gösterdiği samimi ilgi sadece bir trajediyi izlemekten kaynaklanmıyor. Biz, kaybedebileceklerimiz için korkuyoruz. Ve kaybettiklerimiz için öfkeliyiz.
1) Simbirli (Lenin’in soyadından dolayı şimdi Ulyanovsk) Türk-Tatar aydını Yusuf Akçura’nın vefat yıldönümü. Beni etkileyen yönlerinden biri Rusya’daki esir Türk askerleriyle bağlantılı olarak Hilal-i Ahmer Cemiyeti Murahhasalığı-Kızılay Temsilciliği görevini üstlenmesi olmuştur.
Atina Büyükelçiliğindeki görevim sırasında Batı Trakya’ya ziyaretlerimizden bir kare; Nisan 2008. Ne kadar bizden değil, biziz zaten.
İskeçe’de en büyük soydaş köyü Şahin de karantinaya alınmış. Tez zamanda sıkıntılardan kurtulurlar inşallah.
Nazi Almanyasının Sovyetler’e saldırdığı bilgisi ulaşınca yatağında oturup dakikalarca kahkahalarla güldüğünü okumuştum İnönü’nün.
Haberi Karpiç restoranında alan dönemin Dışişleri Bakanı Saraçoğlu kalkıp sabaha kadar zeybek oynamış.
Kitap çok iyi
@Onur_Isci_
İlminize sağlık.
1)Özbek Latin alfabesinde önemli değişikliklerin yapılması gündemde: sh-ş, ch-ç, o’-ö, g’-ğ olacak.
Türk abecesine daha yakınsayacak böylelikle Özbek alfabesi.
Kazakistan’da henüz kullanılmaya tam olarak başlanmayan Latin alfabesinde de buna benzer olumlu değişiklikler yapıldı.
Looks like Uzbekistan will be changing up its Latin alphabet again. The changes:
Sh-> Ş
Ch-> Ç
O'-> Ö
G'-> Ğ
This will make it much more like the Turkish alphabet. The irony of course is that that was the original 1994 version. 17 years of tweaks to arrive at the same thing
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, anaokulu öğretmeni Kırım Tatar Türkü Saide Arifova’nın Kırım Tatarı olarak göstererek 88 Yahudi çocuğu Nazilerin elinden nasıl kurtardığını anlatıyor.
Sultangaliyev’in vefatının/öldürülmesinin 81. yıldönümü.Bu orijinal fotoğrafların fotoğraflarını 2017’de Tataristan Milli Arşiv’inde çekmiştim.
81-я годовщина смерти/убийства Султангалиева.Сфотографировал эти оригинальные фотографии в Национальном архиве Татарстана в 2017 году.
1930-37 arasında Amerikalılarca çekilmiş “Sovyetler Birliği Halkları” belgeselinin başlangıcı.
Azerbaycanlılar için “Turco-Tatar” tabiri kullanılmış. Bu kısımda Laklar, Avarlar, Kırım Tatarları, Buryatlar, Fin-Ugorlar, Özbekler de var.
Bugün SSCB’nin sona ermesinin yıldönümü.
1) Togan büyük bilim adamı; büyük tarihçi. Onun bir Başkurt olarak Bulgar-Tatar tarihine yaptığı katkıdan bahsedeyim. Bulgarların Balkanlar’a değil kuzeye yönelerek İdil/İtil (Volga) nehrine doğru göç eden kolu kuzenlerinin aksine 922 yılında İslamiyet’i tercih etti.
Üç yıl önce bugün; Kazan’daki İstanbul Park’ta açtığımız Sadri Maksudi heykeli önünde torunu ve ilk kadın diplomatımız Adile Ayda’nın kızı Gönül Pultar Hanımefendi ile.
Heykelin hikayesini de bir gün anılarımda yazarım.