Galegas
@Garua2015
Followers
4,335
Following
80
Media
484
Statuses
2,552
Polas que foron, polas que somos e polas que virán.
Joined December 2015
Don't wanna be here?
Send us removal request.
Explore trending content on Musk Viewer
#EURo2024
• 469249 Tweets
England
• 449108 Tweets
Donald Sutherland
• 321870 Tweets
Spain
• 164356 Tweets
Palmer
• 115237 Tweets
Bellingham
• 101629 Tweets
Falcao
• 96880 Tweets
Lamine
• 94208 Tweets
Kane
• 93794 Tweets
Thunder
• 92803 Tweets
Trent
• 87652 Tweets
Foden
• 86736 Tweets
Nico Williams
• 81114 Tweets
Lakers
• 64318 Tweets
#bbcqt
• 61300 Tweets
Inglaterra
• 60189 Tweets
Kelly
• 58141 Tweets
Cucurella
• 55577 Tweets
Bulls
• 43483 Tweets
JJ Redick
• 43210 Tweets
ايطاليا
• 42788 Tweets
Pedri
• 42692 Tweets
lorde
• 40658 Tweets
#ESPITA
• 37914 Tweets
#SpagnaItalia
• 35506 Tweets
Di Lorenzo
• 31360 Tweets
Rodri
• 29952 Tweets
Caruso
• 29827 Tweets
Calafiori
• 27516 Tweets
Giddey
• 25778 Tweets
Morata
• 24313 Tweets
Donnarumma
• 21532 Tweets
スペイン
• 21201 Tweets
Kiefer
• 19477 Tweets
Dort
• 16807 Tweets
Fabian Ruiz
• 15478 Tweets
LA NOCHE X TRESAM
• 13475 Tweets
Fiona Bruce
• 11050 Tweets
Mulleres vendendo pan na rúa, Santiago de Compostela.
📷 Nicolás Muller, c. 1950.
Esta fermosa imaxe plasma o que era dos traballos femeninos habituais: a venda ambulante.
Estas mozas venden o afamado pan de Santiago, o "bolo con perucho", na praza Entrepraciñas de Compostela.
2
133
605
Muller bailando cunha regueifa.
📷 Caamaño, c. 1956
A regueifa era unha rosca ou bolo de pan das vodas galegas. Elaborado preferentemente con fariña de trigo e adobiado con ovos, azucre e fitas. Adoitaba repartirse despois do banquete entre os veciños non convidados ao casamento.
7
112
586
A nena do bolso.
📷 Carlos Valcárcel, c. 1970.
Cando lle preguntei se quería que lle regalase unha fotografía se me deixaba facerlle un retrato, dixo que si, pero que agardara, marchou. Pensei que non volvería. Pero, regresou cun vello bolso, e me redondeou a foto.
✍️ Valcárcel.
8
97
530
Maruja Mallo con manto de algas, Chile.
📷 Aut. desc., 1945
A pintora galega Maruja Mallo foi unha das figuras claves do surrealismo do s. XX. Unha muller que non só se rebelou contra as normas artísticas tradicionais, senón tamén contra a sociedade conservadora.
✍️Cristina Arufe
6
132
514
Nena pastora.
📷 Bene, c. 1960.
Hai pais que obrigan aos fillos a faltar ás clases cando hai moito traballo. O mestre fala nunha lingua diferente da materna, que vai ser sometida e ridiculizada.
Un malentendido:
-¿cuántos años tienes?
-aínda non pariu a ovella.
✍️ Mariño Ferro.
7
100
506
Viúvas de vivos; mulleres de mortos, agardando novas logo dun naufraxio.
#mullergalega
Foto Bene, ca. 1950.
Desolación e tristura pola perda dos mariñeiros do "Villa de Pitanxo" e pola dor das súas persoas queridas.
Que a terra e o mar lle sexan leves.
6
129
493
Hoxe Irene González Basanta, gardameta galega nos anos 20 do pasado século, estaría orgullosa.
Parabéns
@SEFutbolFem
#mullergalega
#FutbolFemenino
2
104
465
Mulleres tendendo e botando roupa ao clareo en Sada.
📷 Ramón Dimas, 1956.
"Arredor do 1960, Mercedes, outra lavandeira, cobraba trinta pesetas á semana por cada muda, composta por toda a roupa da persoa xunto coas sabas e as toallas".
✍️ Mari Vega Cerqueiro.
6
113
464
Muller escollendo olivas nun muíño de aceite en Valdeorras.
#mullergalega
📷 Rufino, c. 1920
O aceite galego é espeso, verde, forte, ácido, bo para ensaladas, para untalo no pan e para o polbo á feira.
Refraneiro:
"O aceite é armeiro, ferreiro, reloxeiro, cociñeiro e curandeiro".
4
110
446
Rapaza en Aldán, Cangas.
📷 Otto Wunderlich, c. 1930.
As mulleres, dende moi novas, cargan na cabeza, cestas, olas, tallas, feixes de herba, sellas, baldes... Para asentar mellor a carga, poñen unha rosca de palla ou trapo chamada, segundo as zonas, mulido/a, rodela ou rolla.
7
92
432
Muller vendendo empanadas na Escravitude
#mullergalega
📷 Ruth M Anderson, 1924
Famosas son as de lamprea, en Padrón e Caldas; de raxo, na provincia luguesa; de xouvas, na de Pontevedra; na Galicia fluvial, de anguía; na Mariña, de congro; nas Rías Baixas, de croques e masa milla
6
92
428
Leiteiras de reparto en Vigo.
📷 Magar, 1964.
Ata ben entrados os anos 80, en Vigo conviviu o leite repartido polas leiteiras co leite envasado. A primeira empresa de leite pasteurizado foi a "Central Lechera de Vigo" que, fundada nos anos 40, comercializaba baixo a marca "nai".
7
111
420
Entroido en Laxe.
📷 José Vidal, c. 1930.
Na actualidade celébranse tres días grandes do Entroido: domingo, luns e martes, pero tradicionalmente duraba unhas catro semanas:
Domingo fareleiro, os xoves de compadres e de comadres, domingo oleiro, domingo corredoiro e o de piñata.
2
106
405
Mulleres facendo un conxuro.
📷 Gustav Henningsen, 1965.
Esta foto é unha das máis de tres mil imaxes que Henningsen, o maior experto mundial en bruxería, realizou na súa viaxe por Galicia atraído polas tradicións, ritos e lendas. En 2008 donou os seu arquivos ao Museo do Pobo G.
4
119
397
Muller encargada da bandeira dun paso a nivel do tren en
#Padr
ón
#ACoru
ña, 1924. Foto Ruth Matilda Anderson.
#mullergalega
2
156
376
Nena á porta da casa en Cangas.
📷 Ruth Matilda Anderson, 1924.
A tipoloxía de casa, de gran difusión en toda a costa meridional galega, é a casa con patín, vivenda con acceso exterior á planta superior por unha escaleira dun só tramo que culmina nun patamal.
🖊️ Pedro de Llano.
5
80
380
Lavandeiras nas Burgas, Ourense.
📷 Nicolás Muller, c. 1950.
"O lavadoiro, obra do arquitecto Conde Fidalgo, é tan fermoso como o resto do edificio e o día que algunha corporación decida darlle cariño, poderá converterse nun atractivo turístico máis".
✍️ Maribel Outeiriño, 2014.
5
81
381
Muller de volta.
📷 Bene, c. 1960.
Coa carga sobre a cabeza, a crianza durmida no colo, a nena prendida da falda e a ovella suxeita pola corda...
12
91
367
Nena coidando do gando.
📷 Ramón Dimas, 1956.
Cando volva á escola, logo do verán, voulle pedir á mestra que me ensine a ler de corrido.
Eu, a cambio, voulle contar que as vacas cando comen a herba, non devoran as raíces.
4
84
367
Mulleres vendendo sancosmeiros, Noia
📷 R. Dimas, 1956
O sancosmeiro é un sombreiro tradicional pensado para protexer do sol e da chuvia nas labores agrarias, marisqueo... A súa forma permite utilizalo para levar cousas sobre a cabeza. Toma o nome de San Cosme de Antas, Mazaricos
6
94
354
Muller vendendo lampreas polas rúas de Santiago.
📷 A.D., 1960.
"Trae en su carne la canela de los bosques submarinos, y acaso por el sabor de la lamprea sepamos el de los besos de la sirenas".
✍️ Álvaro Cunqueiro.
10
103
356
Na fotografía aparece María Cardarelly considerada a primeira fotógrafa de Galicia. Exerceu en Compostela entre 1864 e 1866. A súas fotos máis coñecidas son os dous retratos que lle fixo a Rosalía de Castro.
3
83
351
Muller preparando polbo na feira da Escravitude.
📷 Ruth Matilda Anderson, 1924.
"O polbo non ten ósos nin espiñas, nin cascas, nin tona, nin carabuñas. Todo é carne! E que carne!"
✍️ Luis Villaverde, autor do libro "Mariscos de Galicia"
1
67
353
Castañeiras no mercado da Coruña.
#mullergalega
📷 Ruth Matilda Anderson, 1925.
Para asar as castañas e que non esbouren, adéntanse. Logo ásanse entre brasas, no forno ou en asadores que, antigamente, poñían na trepia ou colgados da gramalleira.
4
71
345
Mulleres de Beade camiño do mercado do Campo de Granada, Vigo.
📷 Pacheco, c. 1950.
"As mulleres que sostiñan as constelacións do zodíaco sobre as súas cabezas, camiño do Campo de Granada".
✍️ Ledicia Costas.
4
84
344
Traballadora do balneario no castiñeiro xigante de Bembibre, Viana do Bolo
📷 Vida Gallega, 1908
Esta árbore, famosa polas súas dimensións, foi tallada na Guerra Civil porque dende unha das súas pólas Otero Pedrayo promunciou un discurso a favor do Estatuto Galego do 36
✍️Fraguas
4
128
344
Mulleres vendendo leite.
📷 Luis Zamora Bañón, c. 1958.
As primeiras empresas leiteiras en Galicia son de comezos da década de 1930, mais a imaxe das leiteiras, cos seus cántaros de lata na cabeza repartindo o leite polas vilas e aldeas, esténdese ata ben entrados os anos 70.
8
78
339
Mulleres emigrantes no porto da Coruña.
📷 Alberto Martí, c. 1960.
O fotógrafo Alberto Martí fotografou entre 1957 e 1963 a saída, dende os portos de Vigo e A Coruña, dos barcos que levaban a miles e miles de galegos emigrantes a América.
9
100
335
Muller carrexando patelas.
📷 Bene, c. 1940.
Traballadoras da salga, da conserva, do conxelado, peixeiras, mariscadoras, bateeiras, percebeiras, redeiras, biólogas, carrexonas... A man de obra feminina é protagonista indispensable na industria do mar.
2
82
332
Cipriana Crujeiras, Xosefa Parada, Cipriana Oujo e María Fernández.
📷 Vida Gallega, 1921
Estas mulleres non dubidaron en botarse ao mar en dornas o 1 de xaneiro de 1921 para salvar aos pasaxeiros do barco Santa Isabel que embarrancara preto da illa de Sálvora, na ría de Arousa.
7
84
333
Mulleres nos piquetes de Guísamo.
📷 Anna Turbau, 1977.
En 1973 comeza a construción da AP-9 con fondas consecuencias sociais, económicas e medioambientais que provocaron mobilizacións. Moitas mulleres formaron parte dos piquetes de protesta en distintos lugares do trazado.
3
105
327
Mulleres nas protestas de Telanosa, Redondela.
📷 Delmi Álvarez, 1986
Telanosa (Soc. A. Lab.) na que traballaban máis de mil persoas, nunha gran parte mulleres, mantivo un longo e duro conflito laboral.
Telanosa estaba formada por antigas traballadoras/es do grupo téxtil Regojo.
4
111
326
Mulleres bailando nas festas de Muxía.
📷 Caamaño, 1925.
En Galicia gústanos moito ir de festa, de troula, de xolda, de trangallada, de algueirada, de rebuldo, de carallada, de chola, de folía, de ruada, rexouba, riola, trouleo, garulada, foliada, gandaina, pándega, de esmorga.
5
78
324
Muller á porta da casa no Morrazo.
📷 José Suárez, 1935
Suárez da un tratamento especial ao mundo dos nenos, á paisaxe, ao habitat e destaca moi particularmente o papel da muller na sociedade galega. Esta foto pertence a serie "Mariñeiros" feita en Bueu e Cangas.
✍️Suárez Canal
1
57
323
Mulleres nun carro na feira de Betanzos.
📷 Ruth Matilda Anderson, 1926.
O carro do país é un carro de eixe móbil e roda maciza. Fano os propios labregos ou encárganllo ao carpinteiro espacializado, o fragueiro. É unha peza fundamental nas casas labregas.
✍️ X. Lorenzo, Xocas.
4
54
324
Mulleres collendo auga na fonte da Praza do Ferro, Ourense.
📷 Ksado, c. 1930.
Estas mulleres collen auga, en porróns ou canabarros, na fermosa fonte que antes da Desamortización decoraba o patio de Santo Estevo de Ribas de Sil, na Ribeira Sacra.
0
72
317
Lectora, Corcubión
📷Caamaño, 1958
Ler é un ritual que implica xestos, posturas, obxectos, espazos... Para imaxinarmos como lían os nosos antepasados necesitamos coñecer, en cada época, esa rede de circunstancias que rodean o cerimonial íntimo de entrar nun libro.
🖊️Irene Vallejo
3
70
312
Mulleres atendendo a taberna, Padrón
📷 R. M. Anderson, 1924
"As tabernas, das que hai polo menos unha en toda parroquia, ofrecen boa parte dos produtos que os veciños mercan. A beber e parolar, só van os homes. Das compras encárganse as mulleres ou mandan aos nenos".
✍️M. Ferro
2
69
311
Mulleres nunha regata.
📷 Vida Gallega, c. 1930.
O remo feminino xorde en Galicia en 1928 cando un grupo de mulleres solicitou practicalo no Club Náutico da Coruña. En 1930 colle forza grazas á creación da sección feminina do Club Marítimo de Vigo.
✍️ Cristina López Villar.
1
82
309
Muller bendecindo as augas do Eume
📷 Marqués de Santa María del Villar, c 1955
No Pozo do Xistral, onde nace o Eume, vivían unhas señoras encantadas que tiñan un can que cazaba as ovellas e as tiraba ao pozo, un burato escuro e sen fondo.
✍️A Reigosa. Resumo lenda Veiga do Roel
2
51
310
Mariscadoras da Ría de Vigo.
📷 Arquivo Pacheco c. 1930-40.
"Camiñan descalzas polas rochas,
(...)
As mulleres de sal, con argazos de sombras,
xorden das últimas mareas
e tecen tesouros de auga cada noite
contra a Historia.
Elas, que saben que o efémero permanece".
✍️ Ana Romaní.
3
100
307
Muller cos nenos na casa en Mondariz.
📷 Ruth Matilda Anderson, 1924.
A pedra foi utilizada en Galicia desde que a nosa arquitectura popular existe. Os muros das nosas casas rurais adoitan ser de cachotería de granito ou lousa, de croios, perpiaño ou cantaría.
✍️ Pedro de Llano.
2
50
303
Mulleres collendo auga en baldes e sellas na fonte da Praza de Cervantes de Santiago de Compostela.
#mullergalega
📷 Pelai Mas (Arxiu Mas), 1919
2
67
301
Olimpia Valencia na súa clínica da rúa do Príncipe, Vigo.
📷 Ksado, 1928.
Olimpia Valencia, a primeira médica galega, non puido especializarse en neumoloxía
a pesar do seu brillante expediente (19 matrículas de honra), non estaba ben visto que unha doutora tratase aos homes.
1
111
304
Mulleres vendendo crisantemos no mercado das flores en Vigo.
📷 Arquivo Pacheco, c. 1930.
O crisantemo, orixinario de China, converteuse en Galicia na flor dos mortos por excelencia debido a súa boa adaptación ao clima galego e á floración nesta época do ano.
2
73
303
Muller facendo unha meda.
📷 Bene, c. 1955.
Cando o feo está ben seco, xúntano con galletos e angazos (ronqueiros, nos Ancares), lévano á casa no carro e méteno na palleira ou fan medas. Da aí irán sacando a palla para alimentar o gando, sobre todo no inverno.
✍️ Mariño Ferro.
8
76
302
Muller decorando unha tumba en Muros.
📷 Ruth Matilda Anderson, 1924.
"É o día de Todos os Santos. A xente xúntase no cemiterio, acenden candeas e decoran as tumbas con flores. Canto máis rica é a familia, máis elaborada e espantosa é a decoración".
✍️ Ruth Matilda Anderson.
1
62
299
Muller avanzando, Vilariño, Agolada
📷 Ton van Vliet, 1980
O fotógrafo holandés Ton van Vliet visitou Galicia entre 1978 e 1984. As súas fotos, feitas na súa maioría en Agolada e arredores, son unha road movie particular, ateigada de corredoiras, rostros e rituais.
✍️E. Rodríguez
1
80
293
Muller pedindo esmola no porto.
📷 Bene, c. 1950
Cando o corpo xa non responde para traballar, moitas mulleres maiores vense obrigadas a pedir esmola. Achegarse ao peirao asegura peixe para o día.
En tempos, os mariñeiros destinaban un lance para axudar aos veciños necesitados.
2
65
294
Muller fiando en Caión, A Coruña.
📷 Ramón Dimas, 1956.
"Teño un brinco co que brinco,
até o brincar me aborrece,
canto máis o brinco brinca,
máis a barriga lle crece".
Que é?
✍️ Popular
3
58
295
Muller na feira de Palas de Rei.
📷 Jean Dieuzaide, 1961.
Nos anos sesenta do s. XX hai en Galicia unhas 5.965 feiras. Ás semanais soen chamarlles mercados, e neles venden, sobre todo as mulleres, os excedentes maiormente verduras, froitas, queixos, ovos, etc.
✍️ Mariño Ferro
7
55
294
Nena no cemiterio de Carantoña, Vimianzo.
📷 Blanco, c. 1940.
O maior proceso contra as meigas en Galicia tivo lugar, en 1611, contra seis mulleres de Carantoña. Curiosamente, foi o Santo Oficio quen as liberou condenando ao xuíz por torturas e falsas acusacións.
✍️ Rafael Lema.
3
82
295
Mulleres vendendo e mercando na praza de abastos de Compostela.
📷 Nicolás Muller, c. 1950.
"Un fascinante mercado que foi pensado para lograr integrar a aldea e o campo na cidade, o románico co barroco e a tradición coa contemporaneidade".
1
56
291
María Gómez, alcaldesa da Cañiza
📷 A.D., 1936
María Gómez era a única muller alcaldesa en Galicia na II República.
A súa admiración por Azaña espertou nela a vocación política. Cría firmemente na necesidade de xustiza social, traballo, pan e educación para todos
🖊️ Lesinho Silva
1
94
291
Muller por unha corga.
📷 Raniero Fernández, 1956.
Nun país con tantas entidades de poboación e tantas parcelas, os camiños son numerosísimos e tamén as súas denominacións: Corredoira, carreiro, congostra, corgo, vieiro, currupa, atallo, verea, canella, sendeiro, camiño real...
2
77
287
Mariscadora, Betanzos.
📷 Veiga Roel, c. 1955.
Co corpo castigado pola humidade, polo frío e o sol, polo esforzo feito para arrincar o berberecho, a ameixa, o longueirón... A muller crúzase, camiño de volta a casa, coa veciña e espétalle:
-"Quen me dera morta para estar deitada!"
3
88
287
Mulleres con cestas na cabeza na praza Pedreira, Pontevedra.
📷 Otto Wunderlich, c. 1930.
Esta é unha imaxe habitual, entre as mulleres de orixe humilde, na sociedade galega de ata mediados do século XX:
A carga na cabeza e a criatura no colo.
2
73
285
Muller adiviña na Festa de San Lázaro, Ourense.
📷 Ruth Matilda Anderson, 1926.
O paxaro fai todo o traballo duro. A muller coloca a caixa nun lado para as mulleres e noutro para os homes, diante do animaliño, o cal, despois dun anaco, colle co peteiro unha tarxeta.
✍️ Anderson.
3
70
280
A panadeira Ramona, A Fonsagrada.
#mullergalega
📷 Ruth Matilda Anderson, 1925
"Ramona, para servir a vostede". Pan de centeo, 4 perras gordas a libra, pan de trigo, 9 perras gordas a peza. Todo feito na Fonsagrada.
✍️ Ruth Matilda Anderson
2
50
280
Retrato de muller e filla.
#mullergalega
📷 Ksado, c. 1920
No século XX as galegas cubrían a cabeza cun pano e non coa antiga cofia que xa caera en desuso a mediados do XIX.
Cantiga:
"Neste pano da cabeza
faime, Rita, unha lazada,
qu'a cofia xa non acai
e estách'hoxe desusada."
4
49
281
As pandeireteiras de Mens, Santiago.
📷 A. D., 1980.
Prudencia, Asunción, Manuela, Delia e Teresa:
as primeiras mulleres que, sendo labregas, tiveron presenza visíbel na escea musical folclórica, dende que en 1972 subiran ao escenario do Teatro Colón da Coruña.
✍️ Beatriz Busto.
0
67
280
Mulleres vendendo queixos na romaría do Frai Pedro, Coirós, A Coruña.
📷 Manuel Ferrol, 1960.
Nalgúns lugares de Galicia, ata ben entrado o século XX, o único cemiterio da parroquia está no adro da igrexa polo que comparte espazo con festas e romarías.
2
56
274
Nena diante dos hórreos en Combarro.
📷 Otto Wunderlich, c. 1930.
O hórreo é unha dependencia máis da casa que ten como finalidade o secado e conservación de alimentos e, en ocasións, almacenar aveños. Para evitar que entren os roedores, colócanse tornarratos sobre os pés.
2
66
276
Mulleres mariscando en Lourizán, Pontevedra.
📷 Joaquín Pintos, 1914
O marisqueo no rico banco de Lourizán reportaba importantes recursos ás familias da zona. As persoas máis humildes referíanse ao areal como: "A veiga que nos deixaron os nosos pais".
✍️ Documental Lukas Santiago
2
58
274
Muller na lareira
📷 Ksado, 1925
E na miña horta pequena
unhas coles fun catar.
Con un pouco de unto vello
que o ben soupen aforrar
e ca fariñiña munda
xa tiña para cear.
Fixen un caldo de groria
que me soupo, que la mar;
fixen un bolo do pote
que era cousa de envidiar.
Rosalía
1
54
271
Mulleres nas Burgas, Ourense.
📷 Arquivo Ksado, c. 1920-35.
Hai unha lenda que conta que a auga quente que nana das Burgas vén dunha fonte que nace nuns penedos próximos ao pozo Meimón, no río Miño, preto de Ourense, cara a Castrelo. Nesta fonte vive a moura encantada Ana Anana.
3
59
274
Mulleres vendendo e mercando xoguetes polos Reis, Vigo.
📷 Raniero Fdez., 1959.
Esta noite as criaturas soñan coa idea de erguerse cedo para mañá argallar, besbellar, brincar, enredar, endeñar, estrebillar, fedellar, rebeirar, rebrincar, rebuldar, reinar, trebellar, xoguetear...
2
74
271
Muller de Buño
📷 Manuel Ferrol, c. 1950
E non oculto a miña satisfacción ao dicir que a reportaxe da "Emigración" e tamén a fotografía "Muller de Buño" serviron de inspiración a Chano Piñeiro para realizar as películas "Sempre Xonxa" e "Mamasunción", respectivamente
✍️M. Ferrol
0
44
272
Mulleres collendo auga na fonte da Porta do Camiño, Santiago de Compostela.
📷 Pelai Mas, 1919.
Neste lugar os peregrinos saciaban a súa sede e se lavaban despois do longo camiño. Tamén servía para darlle de beber aos cabalos.
0
60
268
Mulleres traballadoras da Fábrica de Tabacos da Coruña.
#mullergalega
📷 Autoría descoñecida, 1924
"Viviamos nunha casiña no arrabalde da Gaiteira, a carón do río Monelos, que vai desembocar á baía da Coruña por detrás da gran Fábrica de Tabacos".
✍️ "A nena lectora"
@Rivasbarrs
2
57
266
Mariscadoras da ría de
#Vigo
recollendo berberecho.
#mullergalega
📷 Bene. 1955
"Comenzan a fochicare
cuns pausiños ou cos dedos
alí pola area adiante,
ou con ósos ou con ferros,
e sacan muitas manadas
de birbirichiños frescos... "
Xoán M. Pintos
4
56
265
Os gaiteiros de Guillarei.
📷 Zagala, c. 1900.
Toquen as gaitas que hai festa,
toquen ao son do pandeiro,
pífanos toquen e frautas,
redobre o tamborileiro,
as cunchas, rencho... correncho,
coa quisquilleira zanfona,
fagan o compás a un tempo.
✍️ Rosalía de Castro.
#D
íadeRosalía
1
77
265
Muller co traxe de festa, Santiago.
📷 Ruth Matilda Anderson, c. 1924.
O traxe serve de indicador da posición social. Aquí unha mostra en forma de cantiga popular:
"Costureira, na camisa
non quero tanto labor,
que non son filla de crego
nin tampouco de señor".
✍️Mariño Ferro
2
68
262
Muller a cabalo camiño da feira.
#mullergalega
📷 Marqués de Santa María del Villar, c. 1950
Moitas casas mantiñan unha cabalgadura. Era moi útil para desprazarse e levar as cargas. Algunha mulleres montaban as bestas sentadas en xamúas, que era un asento de tesoira con respaldo.
3
49
259
Mulleres carrexando caixas de conserva en Vigo.
📷 Sarabia, c. 1925.
Nestes anos as traballadoras das fábricas de conserva e salgadura fan tamén o carrexo, primeiro do peixe dende o barco á fábrica e logo, o das latas unha vez rematado o traballo de empaquetado.
2
64
260
Mulleres collendo auga na fonte da Porta da Vila, Noia.
#mullergalega
📷 Ruth Matilda Anderson, 1926
Esta fonte, aínda que deturpada, atópase hoxe no mesmo lugar: Adro da igrexa de San Francisco.
3
45
257
Muller traballando na fábrica de xabóns da Toxa.
📷 Vida Gallega, 1922
A sociedade de xabóns "La Toja" comezou a comercializar os seus produtos en 1905. A fábrica, que contaba con numerosa man de obra feminina, estaba preto do balneario e utilizaba as mesmas augas ricas en sales.
3
65
260
Muller apañando patacas no
Morrazo.
📷 Xosé Suárez, c. 1935.
"A pataca fixo entre nós a función de "quitafame" como alternativa á castaña infectada de tinta. Hoxe son moi cobizadas as da Limia, as da Terra Chá, as de Lemos, as de Bergantiños, as de Coristanco ". ✍️ Fausto Galdo.
1
53
260
Muller vendendo queixo en Betanzos.
#mullergalega
📷 Dionisio Tasende, 1969
Galicia é un país queixeiro: Cebreiro, San Simón, Arzúa-Ulloa, Tetilla.
"Do queixo non che me queixo
que o queixo ben che me sabe;
quéixome de quen o vende,
que non mo deixa de balde" .
✍️ M. Valladares.
3
49
256
Muller no eido da casa en O Mato, Allariz
📷 José Suárez
A casa labrega conta, en ocasións, cunha serie de construcións secundarias que se funden con ela e forman un só corpo, como o alpendre para gardar os apeiros; o palleiro; o poleiro das pitas; a adega do viño.
✍️ P. de Llano
2
55
258
Mulleres levando a carga sobre a cabeza, Muros.
📷 Ramón Dimas, 1956.
Nalgúns lugares de Galicia tíñase por costume "dar o relevo": calquera muller que ía sen carga, portaba durante un anaco o feixe ou a cesta da compañeira.
✍️ Xosé Ramón Mariño Ferro.
3
72
257
Muller levando un carro de estrume, Baiona.
📷 Ksado, c. 1920
Dependendo da zona, os restos vexetais que se apañan no monte (toxos, xestas, follas caídas, fentos...) para facer a cama na corte dos animais, coñecese como: estrume, valume, batume, mulime, molima, esquilmo, louza...
0
56
257
Mulleres tascando o liño en Outeiro, Ordes.
📷 Gustav Henningsen, c. 1965.
Sementar, recoller, ripar, empozar, secar, mazar ou trillar, deluvar, espadelar, tascar, asedar, fiar, lavar, encoladar, tinguir, urdir e tecer, son os principais procesos da preparación das teas de liño.
1
54
257
Mulleres halando a rede.
📷 Arquivo Ramón Caamaño, c. 1928.
En moitas ocasións as mulleres tamén botan un lance dende a praia utilizando diferentes artes de pesca varredoras: o boliche, a rapeta ou a xávega.
4
65
254
Muller tocando o violín, xunto co tamborileiro, na feira.
📷 Bene, c. 1955.
Os músicos cegos, auténticos artistas populares, percorrían as feiras e festas de Galicia cantando ou contando sucesos reais, ou ficticios, para conseguir unha esmola.
4
62
252
5
109
246
Mulleres escochando sardiña na Moureira, Pontevedra.
📷 Zagala, c. 1880.
A salgazón e, máis adiante, a conserva foron actividades de mulleres da costa galega.
A sardiña preparábase salgada e escochada (arrancada cabeza e tripas) ou, pola contra, arencada, do fume, ou cabezuda.
1
62
252
Muller vendendo pan na feira.
📷 José Suárez, 1960's
Marzo, espigarzo;
abril, espigas mil;
maio, froleado;
San Xoán, granado;
Santiago, fouciño ao rabo;
pola Santa Mariña,
metido na arquiña.
Que é?
✍️ Popular
3
48
250
Mulleres posando no cemiterio de Millerada, Forcarei.
📷 Virxilio Vieitez, c. 1955.
O diferente xeito de encarar a morte e todo o que a rodea, nos distintos lugares de Galicia, vese claramente no retrato destas mozas cun pavillón de nichos como fondo.
✍️ M. Sendón/Suárez Canal.
2
45
251
Mulleres nunha comparsa en Pontedeume.
📷 Ríos, 1905.
"Viva el amor libre" é o nome da comparsa na que participan un grupo de mulleres que, supoñemos, gustan das ideas feministas da súa coetánea Aleksandra Kolontái.
3
78
249
Muller peneirando en Betanzos.
📷 Ramón Dimas, 1956.
"Encargáronme unha criba
e trouxen unha peneira.
A culpa foi dun xastriño
con quen anduven na feira".
✍️ Popular
3
41
249
Redeiras.
📷 Carlos Valcárcel, c. 1970.
"Unha rolada de nenos e nenas ollaba pasmada para unha muller que collía puntos nas redes. Sentada descalza enriba do aparello, a agulla de pao ía e viña nas mans mentres ría para os nenos. Que, mociños, de onde sodes?"
✍️ Suso de Toro.
3
65
248
Muller cun posto de venda na rúa, Vigo.
📷 Ramón Dimas, 1956.
En ocasións as mulleres van vender polas rúas o excedente caseiro de froita. Escoller un sitio con moito movemento é fundamental para atopar clientes. Esta muller optou pola contorna da Ribeira do Berbés.
1
55
247
Mulleres recollendo mollos de centeo, Circos, Tui.
📷 Ruth M. Anderson, 1924.
O centeo adáptase a todo tipo de terreos e resiste o frío. Incluso se cultiva nos Ancares e nas aldeas máis altas de Manzaneda onde chaman centeeiras aos campos polo seu cultivo hexemónico.
✍️ M. Ferro.
0
36
245
Muller vendendo ovos, Vigo.
#mullergalega
📷 Ramón Dimas, 1956
Ovos fritidos, cocidos ou en tortilla, un alimento fundamental na dieta galega.
A tortilla de pataca, de chourizo, de grelos, roxóns, de bacallau... Sen esquecer "os formigos", ou sexa, a tortilla de pan, ovos e leite
5
49
243
A picariña
📷Ksado, 1920
En 1936 créase Estudios Ksado, S.L. co obxecto de editar "Estampas de Galicia", un álbum e 405 cromos. As estampas conseguíanse cos vales que daban ao mercar en algunhas tendas do país. O exitoso proxecto truncouse coa sublevación fascista.
✍️Sendón/Canal
1
61
245
Muller vendendo pan de broa.
#mullergalega
📷 Ramón Dimas, 1956
O pan de boroa, broa ou de millo foi o chamado "pan dos pobres" pois o trigo escaseaba en Galicia e, salvo nas zonas trigueiras, o de trigo comíase só nas festas.
"O pan trigo sabe ben,
ten ben sorte quen o come"
4
63
243
Muller retratada a cor.
📷 George Chevalier, 1917.
Grazas a Chevalier podemos ver o pasado das nosas vilas e das nosas xentes máis alá do branco e negro. Este pioneiro da cor visitou Galicia ao pouco de que os irmáns Lumiere patentaran o sistema autocromo.
✍️ Uxía Iglesias. GCD
0
56
241
Muller diante dunha alvariza.
📷 Carlos Valcárcel, c. 1960
Segundo a súa orixe botánica o mel galego pode ser:
Multifloral, de eucalipto, de castiñeiro, de silva, de breixo e de melado.
No Catastro da Ensenada de 1752, Galicia tiña 366.339 colmeas.
0
39
239
Chega o tempo dos magostos.
Castañeira, Santiago de Compostela, 1924, foto de Ruth Matilda Anderson.
#mullergalega
0
101
229