İran'ın Suriye politikası "Esad devrilse veya kaçsa bile iç savaş sürecek" şeklinde başladı. 2013'te savaşa dahil oldular, bugün 2022 ve Suriye'nin en kritik yerlerindeki kişiler büyük ölçüde ya İranlı ya da İran sempatizanı. Suriye ile çıkarımız olması önemli mi?

Suriye ile çıkarımız olsa bile İran yakınlaşmaya, görüşmelere izin verecek mi? Daha geçen Zaho'da çukur olmayan saldırıya "Türkiye savaş uçakları ile vurdu" diye provokasyon yapıp Irak'ın bütün bölgelerinde Türkiye karşıtı iş yapan İran değil miydi?

Irak'ta seninle köşe bucak savaşan İran tepkisiz izleyecek mi Şam'la kurduğun ilişkiyi? Hadi Şam'daki tek güç İran değil, Rusya'yla iş yapmak istiyorsun diyelim. Rusya ne verecek sana, ne vermek istiyor?

Bugün Şam'la anlaşsan ortaya süreceğin istekler sığınmacıların dönmesi, PKK'ya operasyon yapılması. Sığınmacıların sana verdiği zararı sen görüyorsun da Rusya görmüyor mu? Sınırındaki PKK devletini sen tehdit olarak görüyorsun da bu tehdidin faydalarını Rusya görmüyor mu?

Rusya'nın önüne çekilen sette NATO'nun bir paydaşı olarak Türkiye'nin katkısı çok büyük. Ukrayna'da savaşa giderken yaşananlar ve sonra olanlar Avrupalı ülkelerin hem siyasi hem de askeri olarak Rusya'ya direnemeyeceğini gösterdi. Rusya için hedeflerden birisi sensin.

Gidip Putin'le dondurma yemek, birkaç ekonomik anlaşma yapmak ilişkileri mükemmel yapmıyor, iki ülkeyi müttefik durumuna getirmiyor. Rusya'nın NATO konusundaki rahatsızlığı belli, savaş çıkardılar. Bu işin şakası yok. Sen NATO'nun en önemli ordularından birisine sahipsin.

Rusya senin sorunlarından kurtulmanı neden istesin, akılla mantıkla açıklayabilir miyiz bunu? Beşşar Esad'ın İran olmadan veya Rusya olmadan karar alamayacağı da ortada. Ne çıkarımız var ne de ortak paydada bulaşabileceğimiz bir yer var. İnsanlar hayal görüyorlar.

Rusya'nın Türkiye'ye bunu dayatması büyük başarıdır. Tebrik etmek lazım. Türkiye'yle Suriye'nin anlaşma ihtimaline kim ne tepki verir? PKK korkar, İran rahatsız olur ve Batı huysuzlaşır. Bunların toplamının en çok kime yarayacağı da belli.

PKK üstündeki ABD gücünü zayıflatıp kendi gücünü dayatmak isteyecek Rusya. Kendisini örgüte 2019'da kurtarıcı olarak sundu, bugün de aynısını yapacak. Türkiye'nin güneyindeki 130 bin kişilik terör örgütünün Rusya'yla bu kadar iyi ilişkiler geliştirmesi bir beka sorunudur.

İlişkileri geliştirirler de çünkü dediğim gibi Ankara eğer Şam'la görüşme yaparsa Fırat'ın doğusundaki PKK'ya operasyon isteyecek. Rusya bir anlamda Türkiye'yi göstererek, Türkiye'yle tehdit ederek PKK üstünde güç elde etmek istiyor.

İran'la Rusya arasında Suriye'de bir ton problem var ama Türkiye'nin Suriye'de güçlenme, Şam'la ilişki geliştirme ihtimali Tahran'ı Moskova'ya kenetler. İran mevcut durumu korumak ister. Türkiye'dense Rusya'yı ister. Rusya bu adımla birlikte Şam’da alan bulmuş olur.

S-400 krizi sonrası Batı'yla Türkiye arasında birçok sorun oluştu. Esad'la meselesi yeni bir kriz oluşturur, Türkiye'yi Batı'dan tamamen uzaklaştırır, imajını yerle bir eder. Çok kutuplu dünya sisteminde Türkiye'nin tarafsız kalması önemli. Batı'yla kapılar bir bir kapanıyor.

Türkiye'nin Rusya'ya karşı yalnızlaşması, müttefiksiz kalması felaket doğurur. Bugün Ukrayna'nın doğusuna saldıran yarın seni zayıf yakalarsa benzerini sana yapmayacak mı? Hem bir yandan da Ukrayna Savaşı varken NATO'da yeni bir çatlak oluşturmuş olursunuz. Ne gerek var?

Biz bu adımla Rusya'ya neler verdik? PKK'yı baskılama ve üstünde güç elde etme şansı verdik, İran'la yaşadığı sorunları ötelemesine imkân tanıdık ve NATO'da yeni bir kriz oluşturduk.

Rusya'nın bize verdiği karşılıksa zarardan başka bir şey değil. 2011'de, en başında, Esad karşıtı adım atılmamalıydı ama atıldı. Yanlış yapıldı. Şimdi herkes zannediyor ki 2011'deki koşullar ile bugün bir, Esad ile barışacağız her şey çözülecek. Arkadaşlık ilişkisi mi bu?

Daha şirketlerimize uygulanma ihtimali olan Sezar Yasası yaptırımlarını konuşmadık, her şey ters teperse büyük bedeller ödeyerek Suriye'de kontrol ettiğimiz bölgelerde yaşanacakları nasıl engelleriz konuşmadık. Baştan aşağı risk taşıyor Şam ile anlaşma. Sonucu yok.

Türkiye eninde sonunda Şam'la anlaşacak, Suriye'yle ilişki kuracak. Türkiye bir yere gitmiyor Suriye bir yere gitmiyor. Anlaşma mecburiyet ama bugün bu şartlarda bunu denemek intihar etmek gibi. Daha doğru şartlar oluşturulmalı. Şartlar Türkiye lehine olmalı.

Toparlayacak olursak, insanlar Esad ile anlaşıldığında sığınmacıların gideceğini, PKK'nın bitirileceğini ve her şeyin 2011 öncesine döneceğini düşünüyor. Baktığımız zaman çok da güzel gözüküyor bu düşünce, herkes inanmak istiyor ama neden olamayacağını anlattım.

Bu yola girilirse Esad ile anlaşılamayacağını, görüşmelerin sürekli sabote edileceğini; bu süreçte Rusya'nın PKK üstünde güçleneceğini, Türkiye-İran ithafını kullanacağını; Türkiye'nin Batı'yla ilişkileri bir hiç uğruna bozacağını ve hiçbir şey elde edemeyeceğini düşünüyorum.

Umarım ben yanılırım, Esad'la anlaşma yapılırsa her şey insanların beklediği gibi sorunsuz, basitçe çözülür ama hiç de öyle olacağını düşünmüyorum.