از نظر جامعه‌شناسی، مکزیک را چنین یافتم: مردمی خون‌گرم، پذیرا در گفتگو با غریبه‌ها، صریح در صحبت درباره مسائل شخصی، علاقه‌مند به موسیقی بین‌المللی، با توانایی محدود در زبان انگلیسی، جمعیتی متراکم، شکاف اجتماعی چشمگیر، نیروی کار مازاد در خدمات و گاه با مشاغل جالبی همچون سگ‌گردانی.

اوباش که هیچ؛ بحث نظری با خارج‌نشینان به‌ظاهر فرهیخته‌ای که هوادار تحریم، حمله نظامی و رنج روزافزون مردم ایران برای براندازی‌اند، بیهوده است. از اینان تنها باید پرسید: «آیا مردم ایران به سبب تصمیمات نیم‌سده گذشته‌شان سزاوار تنبیه و انتقام‌اند؟» نکته در پاسخ صادقانه این پرسش است.

پس از سخنرانی ازم پرسیدن: «اگه یک اپلیکیشن هوش مصنوعی بخوای بسازی اون چیه؟» پاسخم اشک همه رو درآورد: «جنگ، فقر، مرگ؛ دنیای ما پر از تیره‌روزیه! یک اپلیکیشن برای درمانش کافی نیست! ولی اولویت شخصی من آموزش کودکانه؛ شاید هوش مصنوعی شانسی برای فرار از سرنوشت محتومشون بهشون بده.»

بافت شهری مکزیکوسیتی –برخلاف یکنواختی شهرهای آلمان– پر از غافلگیریه! هر چند متر پیاده‌روی یا رانندگی با چشم‌اندازی تازه همراهه: درختان انبوه، پل‌های طبقاتی، آسمان‌خراش‌های مدرن، زاغه‌های تهیدست‌نشین، تلکابین‌های شهری و...

یک سفر کاری ۱۰ روزه از برلین به مکزیک و پرواز ۱۲ ساعته بر فراز اقیانوس اطلس شاید برای خیلی‌ها چیز خاصی نباشه. اما شایان توجهه که طولانی‌ترین سفر عمر نامبرده –که معمولا تنها با زور می‌شه از مبل لَشگاهش جداش کرد– پرواز تهران به برلین بوده.

قابل درکه که نویسنده‌ها از بستر حوادث تاریخی برای بیان یک داستان عاشقانه استفاده کنند. ولی عجیبه که این داستان‌ها اغلب به یک مثلث عشقی ختم می‌شه! نمونه‌هاش زیاده: «بر باد رفته»، «دکتر ژیواگو»، «غرور و تعصب»، «کازابلانکا»، «تاوان»، «جنگ و صلح»، «آمریکایی آرام»، «شهرزاد» و...

سقوط پایگاه اجتماعی از درک نادرست «هویت ملی ایرانی» می‌آید: پادشاهی ملی‌گرا آن را به باستان‌گرایی فروکاهید؛ انقلابی امت‌گرا آن را با اسلام برابر نهاد؛ سازمانی چپ‌گرا با انکار آن در کنار دشمن متجاوز ایستاد؛ و اینک سامانه‌ای سکولار، پرچم ملی را در کنار پرچم متجاوزی دیگر می‌افرازد!

در تاریخ معاصر ایران، شخصیت‌های ملی با ایستادگی بر مواضع اصولی در نقد استبداد داخلی و استعمار خارجی —که همواره با پرداخت هزینه‌های سنگین همراه است— سرمایه‌ اجتماعی کسب کرده‌اند. درود بر پرستو فروهر که —برخلاف بسیاری— از آزمون جنگ ۱۲روزه سرافراز بیرون آمد.

در دل تنها یک افسانه‌ «آرش کمانگیر» می‌توان بسیاری از پایه‌های هویت ملی ایرانی را دید: نمادها و اسطوره‌های ملی، سرزمین کهن ایران، ارزش‌هایی همچون میهن‌دوستی و جان‌فشانی، سرگذشت و سرنوشت مشترک، ایستادگی در برابر بیگانه بیدادگر و... این سرمایه‌های گرانبها را باید پاس داشت. #تیرگان

«شهری زیبا و مردمانی سربلند را می‌بینم که از دل تاریکی برمی‌خیزند. زندگی‌هایی را می‌بینم که جانم را نثارشان کردم؛ زندگی‌هایی آرام، پربار، سرافراز و شادمان. می‌بینم که یادم در دل‌هایشان جاودانه شده، و در دل فرزندانشان، نسل‌ به نسل.» (داستان دو شهر، چارلز دیکنز) #ایران

۲۶ شهریور ۱۳۲۰، در برابر چشمان اشغالگران شوروی و انگلیس، مردم ایران شکوهمندانه خودروی محمدرضاشاه جوان را بر روی دست به مجلس شورای ملی رساندند تا سوگند پادشاهی یاد کند؛ چرا که در آن بزنگاه تاریخ، ملت ایران حفظ استقلال و تمامیت ارضی کشور را در گرو پاسداری از نهادهای ملی می‌یافت.

همچون سرتاسر تاریخ ایران، جز خودمان یاوری نداریم. حکومت با سیاست‌های نادرستش کشور را به این وضعیت رساند و برخی از مخالفان سرشناسش —بی‌آنکه متجاوز را محکوم کنند— متوهمانه می‌اندیشند مردم ایران زیر بمباران غیرقانونی بیگانه انقلاب خواهند کرد!

برخلاف ناسیونالیسم اروپایی که گاه حتی بر پایه برترانگاری ن‍ژادی شکل گرفت، ملی‌گرایی ایرانی در پاسخ به استبداد، استعمار، تجاوز و تحقیر از سوی بیگانگان برآمد. اینک که ایران‌زمین بار دیگر صحنه هجوم دشمنی بیدادگر شده، ملی‌گرایی تنها پناه هویت و آینده ایرانیان است.

سرمایه‌گذاری‌ای که تامین هزینه‌ کاملش بیش از چهار دهه از زندگی‌ام به درازا می‌کشه، برای او تنها «هدیه‌ای از پدربزرگش» بوده. وقتی خط آغاز یکسان نیست، مقایسه جایگاه کنونی با دیگران بی‌معناست؛ سنجه‌ بهتر، اندازه‌ بردار حرکت است.

سرانجام شهر کوچک من هم تونست در یک زمینه با اقتدار صدرنشین بشه؛ طوری که رتبه دوم با ۹٪ کمتر یک استان کامله!

نوامبر ۲۰۱۸ با ۶ نفر در کافه استارباکس پوتسدامرپلاتز برلین نخستین جلسه کتابخوانی هفتگی‌مان را برگزار کردیم. خرسندم که این هفته با جمعی بزرگتر ۲۰۰مین جلسه پیوسته این برنامه را جشن گرفتیم؛ تمرینی برای یادگیری نهادسازی، رواداری و کار گروهی داوطلبانه که در نظام آموزشی ما جایی نداشت.

آثار هنری اندکی را می‌شناسم که تا ژرفای وجودم نفوذ می‌کنند. یکی از آن‌ها تابلوی ورودی #خرمشهر است که به ابتکار شهید بهروز مرادی در #سوم_خرداد ۱۳۶۱ نوشته شد: «به خرمشهر خوش آمدید – جمعیت ۳۶ میلیون نفر». قابی ساده برای روایت ملتی یکپارچه در دشوارترین روزهای تاریخ چندهزارساله‌اش.

افراد و حکومت‌های گذرا در پهنه گسترده تاریخ سرنوشت ملت‌ها و سرزمین‌های کهن خود را رقم می‌زنند. اینک که حکومت خود را چندان پایبند هویت و منافع ملی نمی‌بیند، سرنوشت و یکپارچگی سرزمینی ما در گرو رویکرد ملی‌گرایانه فردفرد ملت ایران است. #خلیج_فارس #PersianGulf

چشم‌انداز ۲۰ ساله‌ جمهوری اسلامی، آرمان‌هایی همچون تبدیل ایران ۱۴۰۴ به قدرت نخست اقتصادی، علمی و فناوری منطقه را ترسیم کرد. اما آنچه به‌جا ماند، نه شکوه یک سرزمین، که درسی پرهزینه برای تاریخ بود؛ اینکه بهروزی یک ملت نه در گرو ایدئولوژی فردی، بلکه در عمل در راستای منافع جمعی است.

بر پایه‌ نظریه «ناهماهنگی شناختی»، انسان دستاوردهای دشوارش را باارزش‌تر از میزان واقعی‌شان ارزیابی می‌کند. ذهن برای توجیه سختی تجربه‌شده، باید آن انتخاب را از نظر سود و هزینه منطقی جلوه دهد. از آن‌جا که هزینه‌ی بالا انکارناپذیر است، ذهن ناچار سود را بیش از حد برآورد می‌کند.